Ուղիղ, հատված, Ճառագայթ, բեկյալ գծեր
Ուղիղը ծայրակետեր չունի։ Ուղիղ-չունի ո՛չ սկիզբ, ո՛չ էլ վերջ։ Օրինակ՝ հորիզոնը։
Գծապատկերով նշում ենք նրա մի մասը։
a ուղիղ
a
Հատվածը ուղղի մաս է։ Այն ունի 2 ծայրակետ։
a A B
Հատվածը ունի սկիզբ, ունի վերջ։
- Հատվածը գծելու համար նշենք A և B կետեր, այնուհետև օգտագործելով քանոնը, դրանք միացնող գիծ տանենք: Կստանանք A և B ծայրակետերով հատված: Ասում ենք AB հատված:
- Հատվածի ծայրակետերը նշանակում են լատիներեն մեծատառերով՝ A,B,C,D,…
Գծապատկերով նշում ենք հատվածն ամբողջությամբ։
AB հատված
Եթե AC հատվածի երկարությունը 3 սմ 2մմ է, իսկ BC հատվածինը՝ 8 սմ 4 մմ, ապա AB հատվածի երկարությունը կլինի՝
| AB |=3 սմ 2 մմ+8 սմ 4 մմ=11 սմ 6 մմ
Ճառագայթը ուղղի մաս է։ Այն ունի միայն մեկ ծայրակետ, որը նրա սկզբնակետն է։
Գծապատկերով նշում ենք նրա մի մասը։
Ճառագայթը ունի սկիզբ, բայց չունի վերջ։
A ճառագայթ
Օրինակ՝ արևի ճառագայթը։
Բեկյալ գծեր
B
| C |
| D |
A
E
Հաջորդաբար իրար միացած հատվածները կազմում են մի պատկեր, որը կոչվում է բեկյալ գիծ, իսկ այդ հատվածների երկարությունների գումարը կոչվում է բեկյալ գծի երկարություն։
Եթե AB հատվածի երկարությունը 3 սմ 2մմ է, BC հատվածինը՝ 4 սմ 3 մմ, իսկ CD հատվածինը՝ 5 սմ 4 մմ, ապա բեկյալ գծի երկարությունը կլինի՝
3 սմ 2մմ+4 սմ 3 մմ+ 5 սմ 4 մմ =12 սմ 9 մմ։
14sm11mm 1sm 1mm=15sm1mm
Առաջադրանքներ
- AC հատվածի երկարությունը 4 սմ 7մմ է, BC հատվածինը՝ 10 սմ 4 մմ: Գտիր AB հատվածի երկարությունը :
14sm11mm 1sm 1mm=15sm1mm
- AB հատվածի երկարությունը 27 սմ 6 մմ է, AC հատվածը՝ 8 սմ 4 մմ: Գտիր CB հատվածի երկարությունը:
19sm2mm
- Որքա՞ն է CD հատվածի երկարությունը, եթե |AD|=125 մմ, |AB|=25 մմ, |BC|=55 մմ։
25mm+55mm=80mm
125mm-80=55
A B C D
- Հաշվիր BC հատվածի երկարությունը, եթե |AD|=150 մմ, |AB|=35 մմ, |CD|=52մմ։
150-35+52=73
A B C D
- Քանի՞ ճառագայթ կառաջացնեն երկու հատվող ուղիղները։
Պատ.`4
6.Լրացրու բաց թողնված բառերը։
Ճառագայթը ուղղի մաս է։ Այն ունի միայն մեկ ծայրակետ, որը նրա սկզբնակետն է։ Ճառագայթը ունի սկիզբ, բայց չունի վերջ:
- Լրացրու բաց թողնված բառը(բառերը):
Հատվածն ուղղի այն մասն է, որն ունի մեկ սկզբնակետ,և մեկ կետ ։